ملیله کاری یا Filigree از صنایع دستی ایران است که قدمت آن به 330 تا 550 سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد و اصالت آن به شهر زنجان یا شهر ملی ملیله برمی گردد که بعدا اساتیدی از اصفهان و تهران نیز آن را آموختند و امروزه در سراسر ایران طرفداران بسیار زیادی داشته و اساتید و علاقه مندان زیادی مشغول این هنر هستند. سایت بازار هدیه مرجع خرید و فروش ظروف ملیله کاری شده است. ملیله کاری (Filigree) از صنایع دستی اصیل و با قدمت بسیار زیادی است که طبق شواهد و ظروف ملیله کاری شده ای که در طی جستجوهای مختلف در سراسر نقاط ایران انجام شده، تخمین زده اند که اولین بار حدود 330 تا 550 سال قبل از میلاد مسیح شروع شده باشد، چرا که در آن دوران، پادشاهان و درباریان به استفاده از ظروف مختلف از جنس طلا و نقره علاقه بسیار زیادی داشتند و هنرمندان فقط برای این طبقه از جامعه ملیله کاری می کردند.در تعریف هنری ملیله کاری چیست آمده که: به استفاده از مفتول های نازک نقره ای که قطر آنها کمتر از نیم میلیمتر باشد، برای استفاده در ساخت ظروف مختلف ملیله کاری نقره گفته می شود که در صورت استفاده کردن از مس به ملیله کاری مسی شهرت خواهد داشت.
تماس با واحد فروش: 09019277512
ظروف ملیله کاری اصفهان
طبق شواهد تاریخی اصالت هنر ملیله کاری به شهر زنجان و بروجرد برمی گردد که بعدا در دوران صفویه به علت علاقه بسیار زیاد پادشاهان آن دوران به ظروف از جنس نقره با طرح و نقش های بسیار زیبای آن، ملیله کاری اصفهان نیز رونق گرفت و اساتید شهرهای زنجان و بروجرد نیز به این شهر دعوت شدند و در طی سالیان اخیر، ملیله کاری در تهران نیز رونق پیدا کردند.هم اکنون شهر زنجان به عنوان شهر ملی ملیله در سال 1397 معرفی گردید و نشان جغرافیایی آن نیز در کنار رشته چاقو برای آن ثبت شد. حتی صحبت آن به میان آمده که زنجان را به عنوان شهر جهانی ملیله نیز معرفی کنند که پیشنهاد آن را رئیس منطقه آسیا و اقیانوسیه، شورای جهانی صنایع دستی مطرح کردند.هم اکنون نیز بیش از 50 کارگاه به شکل حرفه ای حدود 230 هنرمند برجسته و استاد ملیله کاری را در خود جای داده که باعث اشتغال هزاران نفر به شکل مستقیم و غیر مستقیم شده است.
هنر ملیله کاری که از آن تعریف کردیم طی سفر آرتور اپهام پوپ مشخص شد که در قرن 12 و در شهر ری نیز بسیار پر رونق بوده اما به دلیل حمله اسکندر اکثر ظروف صنایع دستی مخصوصا ملیله کاری از بین رفته اند. اکنون ظروف ملیله کاری دوره قاجار مثل استکان، سینی، گوشواره و سایر ظروف بر جای مانده اند.
ملیله کاری زنجان
اولین تفاوت بین ملیله کاری زنجان و هنر ملیله کاری اصفهان به قدمت و تاریخ این دو برمی گردد به نحوی که تا قرن 10 هجری آثار متعددی از آن در شهر زنجان به چشم می خورد که در سفرنامه فدریک ریچارد نیز به آنها اشاره شده است.تا دوران پهلوی نیز این هنر به شکل انحصاری در اختیار شهر زنجان بود اما در دوران رضاخان اساتیدی از زنجان به اصفهان و تهران آورده شدند و این هنر رواج بسیار خوبی پیدا کرد که اکنون گسترش این هنر در شهرهای دیگر، مدیون اساتیدی که در این دوران به عنوان کارآموز آموزش دیده بودند.تفاوت بعدی پس از تفاوت در اصالت، به نقوش و طرح هایی است که در ملیله کاری اساتید اصفهانی با زنجانی به چشم می خورد به نحوی که این نقوش توسط اساتید زنجان، دارای زیبایی و ظرافت بسیار بیشتری است و تنوع طرح و نقوش نیز بیشتر است.تفاوت سوم بین ملیله کاری این دو شهر مربوط به عیار نقره مورد استفاده است که در زنجان، عیار مصرفی با درجه خلوص 99.9% است ولی در نوع اصفهانی بین 90 تا 95% است که البته تفاوت زیادی نیست و بیشتر برای کاهش پیدا کرد قیمت و افزایش توان و قدرت خرید مردم در جهت استفاده از ظروف ملیله کاری است.
البته توجه داشته باشید که به طور کلی در ساخت ظروف ملیله کاری شده، صرف نظر از نوع یعنی ظروف ملیله کاری اصفهان یا زنجان، در قسمت بدنه، عیار کامل نقره استفاده می شود (با درصدهای گفته شده) اما در قسمت دسته و پایه برای افزایش استحکام از عیار 60 استفاده کرده و آن را با فلزات سنگین و زاج سفید و جوهر گوگرد ترکیب می نمایند.
چه ابزارهایی در ملیله کاری استفاده می شوند؟
طبیعتا هر یک از صنایع دستی ابزارآلات مخصوص به خود را دارند که اساتید نیز ذوق، هنر، مهارت و تجربه خود را چاشنی آن می کنند تا ظروف بی نهایت زیبا و چشمگیری که از این هنر سراغ داریم را ببینیم. برای آشنایی هر چه بیشتر و بهتر هنرمندان و علاقه مندان به ملیله کاری، لیستی از ابزارآلات این هنر صنایع دستی را ذکر کرده ایم:
- کوره با دم برقی: وسیله ای است که به کمک نقره را ذوب می کنند و از جریان هوا نیز برای شعله ور ماندن زغال های آتشدان استفاده می شود.
- بوته: ظرفی است که نسبت به حرارت بسیار زیاد کوره گفته شده مقاوم بوده و از بین نمی رود و با توجه به حجم و میزان نقره ای که برای ظرف مدنظر مورد جهت ملیله کاری نیاز است، از ظرفیت های مختلف آن برای ذوب نقره استفاده می شود.
- ریژه یا ریجه: برای تبدیل نقره ذوب شده به شکل شمش، از این ظروف مکعب مستطیل شکل استفاده می شود.
- نورد یا دستگاه ملیله کشی: این دستگاه دارای غلتک هایی است که شمش تولید شده در مرحله قبلی را به کمک آن به فرم مفتول در می آورند.
- انبر: از این وسیله دسته بلند در ملیله کاری، جهت کار با آتش و لحیم کاری استفاده می شود که دارای اندازه های متفاوتی است.
- دم باریک: بهترین وسیله برای نگهداشتن ملیله به فرم مفتول
- کمان اره: فرم ظاهری آن شبیه به اره آهن بری است اما از یک سمت نگهدارنده میخ و از سمت دیگر هم پیچ مخصوص برای نگهداشتن تیغ اره دارد.
- تخته ناب: برای تابیدن مفتول های نقره از دو قطعه چوب استفاده می شود که به آنها تخته ناب می گویند.
- قیچی مخصوص: برای بریدن مفتول هایی که توسط دستگاه نورد تولید شده اند استفاده می گردد.
- سندان: جهت تبدیل مفتول نقره به نقره با مقطع مربعی شکل که از نظر ظاهری به سندان های صنعت چاقوسازی بی شباهت نیست.
- فرچه: به منظور پاک کردن کثیفی و ناهمواری از روی سطح ظروف ملیله کاری
- آینه سوهان: وقتی بخواهند سطح نقره بکار رفته را شفاف کنند از این وسیله استفاده می گردد.
- انواع چکش
- حدیده: برای تولید مفتول نقره طبق سایز دلخواه و با قطر مناسب
- جفت: برای اجرای ریز نقش ها به کمک مفتول های نقره با قطر دلخواه به کار می رود.
- قالب ریخته گری: برای تولید بخش های پایه و دسته ظروف ملیله کاری
برای ساخت ظروف ملیله کاری چه مراحلی باید طی شود؟
در این قسمت به شکل مختصر به توضیح مراحل ساخت ظروف در هنر ملیله کاری می پردازیم که بدون داشتن تجربه و هنر کافی امکان پذیر نیست:
- ذوب نقره با عیار مشخص
- استفاده از ریژه یا ریجه برای ریختن نقره ای که ذوب شده و پس از آن تشکیل نوارهای نقره با ضخامت یا قطر 5 میلیمتر
- استفاده از چکش برای شکل دهی به مفتول در داخل ظرف با مقطع مربی به نام سندان
- نرم کردن مفتول ها از طریق حرارت دادن در کوره به کمک ظرف بوته و سپس عبور دادن از دستگاه نورد
- حرارت دادن مفتول ها برای نرم شدن و قرارگیری داخل موم
- حدیده کردن که در آن از مفتول ها از سوراخ های با قطر مختلف عبور می کنند تا در نهایت به قطر مدنظر استاد ملیله کاری برسند.
- تابیدن مفتول های نقره به کمک تخته ناب و عبور مجدد از دستگاه نورد جهت تشکیل مفتول های نقره با قطر کمتر از نیم میلیمتر که مناسب ملیله کاری است.
- موم اندود کردن سطح ظرف مسی که مستطیلی شکل است.
- قالب گیری از محصول و قراردهی بر روی موم
- استفاده از مفتول های با قطر بالا برای دورتادور ظرف که حد و مرز را مشخص می کند.
- ایجاد طرح های ریز با مفتول های با قطر کمتر از نیم میلیمتر
- برای تمام کردن هر طرح و بستن آن هم دو انتهای مفتول نقره را به کمک مفتول های فولادی به هم می بندند تا خطوط طرح بسته شود.
- متصل کردن طرح و نقش های ریزتر به کمک پالش لحیم و لحیم کاری
- ذوب کردن موم برای جداسازی از اسکلت زیرین
- استفاده از محلول سولفوریک اسید و سپس فرچه برای از بین بردن هرگونه ناهمواری سطحی و چرک
معروف ترین طرح و نقوش مورد استفاده در ملیله کاری
معمولا اکثریت انواع طرح و نقوش ملیله کاری ساخته ذهن هنرمند و استاد مربوطه است و ایده کلی آن نیز از طرح های سنتی سایر صنایع دستی گرفته می شود که از جمله آنها می توان به؛ ماشین مله، سایه ملیله، واو ملیله، ارمنی مله جقه، غنچه، برگ فرنگ، ریزه جقه، ترمه، کورملیله و تابیده، دو چشم، سه چشم و چهار چشم، پیچک، اشک و غیره اشاره کرد.
هنر ملیله کاری
اساتید بسیار زیادی جهت زنده نگه داشته شدن و جلوگیری از منسوخ شدن چنین هنر اصیل و بسیار زیبایی نقش داشته اند که حتی با ابداعات خود مثل پیاده سازی آن بر روی کاغذ، لباس و انگشتر توانسته اند، محبوبیت و کاربرد آن و در نتیجه فروش آن را چندین برابر سازند. از جمله اساتید به نام و مشهور ملیله سازی می توان به اساتید گرانقدر زیر اشاره نمود:
استاد منصور کاظمیان مقدم که اساتیدی نظیر عبدالحمید محرر و محسن یزدانشناس از شاگردان ایشان بودند و بعد موفق به دریافت مهر اصالت از یونسکو گردیدند. استاد بیات، صادق شیروانی، محمد حسین ستاری، مرتضی جزء صادقی، کریم ابطحی، علیرضا شجاعی، امیر محسین میر محمد رضایی، رسول فرجیان، علی لطفی رضایی، صمد عظیمی.
خرید ملیله کاری
سایت بازار تندیس به عنوان بزرگترین مرجع و مرکز انواع ظروف ملیله کاری شده مثل شربت خوری، گلاب پاش، قاب عکس، بشقاب، شکلات خوری، کشکول، شیرینی خوری، آینه و شمعدان، سینی و غیره همراه با قیمت و بسته بندی بسیار شیک در کشور فعالیت دارد که آماده ثبت سفارشات شما عزیزان به صورت تکی و عمده است.کلیه محصولات ملیله کاری این فروشگاه همراه با ضمانت کیفیت، ماندگاری و اصالت کالا همراه با شناسنامه ساخت هستند که نظیر آن در هیچ فروشگاه دیگری مشاهده نمی شود. تمامی قیمت ها جهت حفظ رضایت مشتریان عزیز بسیار پایینتر از قیمت و ارزش واقعی آنها درج شده ضمن اینکه در خرید عمده تخفیفات ویژه نیز در نظر گرفته ایم.ملیله کاری های بسیار با کیفیت و قیمت مناسب را در سایت بازار هدیه مشاهده کنید.